We wrześniu 2022 roku, w ramach publikacji przygotowanych przez członków Rady technologicznej Forbes, opublikowany został artykuł Pietera Danhieux pod tytułem “Navigating The Developer Shortage Crisis: A Time To Define The Developer Of The Future”. Opisuje on wyzwania, którym muszą sprostać firmy zatrudniające developerów, w momencie, kiedy rosną koszty działalności, doświadczeni programiści odchodzą do konkurencji, a na rynku brakuje specjalistów. Autor zaproponował również, optymalne jego zdaniem rozwiązania, które powinny zostać zastosowane, aby przeciwdziałać negatywnym skutkom tej kryzysowej sytuacji.

Poza wspomnianymi przez Pietera Danhieu możliwymi rozwiązaniami problemów, z którymi borykają się firmy zatrudniające developerów, chcielibyśmy dodać jeszcze jeden ważny aspekt – outsourcing.

Z jakimi problemami muszą mierzyć się firmy zatrudniające własnych specjalistów IT i dlaczego outsourcing jest optymalnym rozwiązaniem?

Wiele firm próbuje wyjść z kryzysu, w jakim znalazły się w ostatnich latach (między innymi w związku z trudnościami wynikającymi ze zmian na rynku spowodowanych pandemią), poprzez redukcję zatrudnienia.  

Z drugiej strony, planując ograniczenie kosztów w jednych działach – na przykład dzięki automatyzacji procesów lub poprzez stworzenie czy zakup dedykowanego oprogramowania – potrzebują doświadczonych pracowników.  

Decydując się jednak na zatrudnianie specjalistów IT bezpośrednio w firmie, muszą liczyć się z kilkoma problemami, z których najistotniejsze to:

1. niedobory wykwalifikowanych deweloperów na rynku pracy,

2. przechwytywanie najlepszych pracowników przez firmy z grupy Big Five,

3. wysokie koszty pracy specjalistów zatrudnionych w firmie,

4. ograniczone doświadczenie oraz zakres kompetencji pracowników IT zatrudnionych wewnętrznie,

5. trudności w zarządzaniu projektami oraz ograniczaniu presji, z którą muszą radzić sobie zespoły projektowe.

W dalszej części artykułu omówimy szerzej każde z wyzwań, z którymi muszą sobie radzić   firmy zatrudniające programistów w formule in-house. Wyjaśnimy również, dlaczego w naszej opinii często najbardziej optymalne byłoby zastosowanie w poszczególnych przypadkach outsourcingu specjalistów i zespołów IT, oprócz zmian organizacyjnych w ramach przedsiębiorstwa, zaproponowanych we wspomnianej publikacji Forbes.

1. Krytyczne niedobory wykwalifikowanych developerów na rynku pracy

Zapotrzebowanie na specjalistów w branży IT systematycznie rośnie. Według danych opublikowanych przez firmę Gartner, aż 58% dyrektorów działów IT zadeklarowało, że już zwiększyli bądź w najbliższym czasie planują zwiększyć poziom inwestycji w nowe technologie.  

Jednocześnie na rynku pracy brakuje kandydatów, aby zrealizować tak ambitne plany. Skalę problemu obrazują poniższe dane, zgromadzone przez wiodące instytuty badawcze oraz firmy consultingowe:  

• globalne zapotrzebowanie na developerów zwiększy się z 1,4 mln w 2021 do 4,0 mln w 2025 (źródło: IDC – International Data Corporation),
• liczba ofert pracy dla programistów, analityków QA oraz testerów wzrośnie o 22% rok do roku w latach 2020-2030 (źródło: BLS – U.S. Bureau of Labor Statistics).

Braki kadrowe na rynku pracy są różne w poszczególnych krajach, największe występują w państwach wysoko rozwiniętych:

Kraj	Niedobory specjalistów IT
Stany Zjednoczone	1,2 miliona do 2026 roku (źródło: BLS – U.S. Bureau of Labor Statistics)
Kanada	250 000 do roku 2025 (źródło: Information and Communications Technology Council)
Szwajcaria	117 900 do roku 2028 (źródło: ICT Switzerland)
Niemcy	96 000 w roku 2021 (źródło: Stowarzyszenie Bitkom)
Wielka Brytania	30 000 w roku 2021 (źródło: BBC)
Dania	19 000 do roku 2030 (źródło: Europe’s Digital Progress Report)
Norwegia	10 000 do roku 2030 (źródło: Ingeniørforeningen IDA)

Sytuacja jest kryzysowa i wiele firm może nie być w stanie wykorzystać rad Pietera Danhieux dotyczących poprawy warunków pracy oraz zmian organizacyjnych jako sposobu na utrzymanie pracowników, po prostu dlatego, że nie będą ich w stanie znaleźć i zatrudnić.  

W tym kontekście wykorzystanie potencjału polskich firm, takich jak SOFTIQ, dostarczających profesjonalistów dla branży IT może być lepszym rozwiązaniem, a na pewno będzie stanowiło alternatywę dla firm, które nie mogą poradzić sobie z zabezpieczeniem niezbędnego poziomu zatrudnienia we własnym zakresie.  

W maju 2022 liczba specjalistów zatrudnionych w branży IT wynosiła wg Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu ponad 400 000, co czyni Polskę największym źródłem profesjonalistów w całej Europie Środkowej i Wschodniej.  

Nawiązanie współpracy z software housem, doświadczonym w dostarczaniu w ramach outsourcingu zarówno pojedynczych specjalistów, jak też zespołów IT, może być dla wielu przedsiębiorstw najbardziej optymalnym rozwiązaniem. Pozwoli im uniknąć opóźnień w projektach i szybko uzupełnić brakujące w wewnętrznych teamach umiejętności.  

W przypadku wielu przedsiębiorstw próba pozyskania tych samych specjalistów w formule in-house mogłaby być kosztowna i długotrwała, a w sytuacji gdy na rynku brakuje doświadczonych developerów mogłaby również nie zakończyć się powodzeniem.  

2. Przechwytywanie najlepszych specjalistów przez firmy z grupy Big Five

Jeszcze do niedawna w kilku krajach (szczególnie w Stanach Zjednoczonych) ogromnym problemem, pogłębiającym kryzysowe niedobory wysoko wykwalifikowanych pracowników, było przechwytywanie najbardziej utalentowanych pracowników przez firmy takie jak Alphabet (Google), Amazon, Apple, Meta (Facebook) oraz Microsoft. 

W niektórych lokalizacjach giganci Big Tech zatrudniali nawet do 10% najbardziej utalentowanych profesjonalistów. W efekcie inne firmy planujące zatrudnienie własnych pracowników do działów IT miały problem z obsadzeniem stanowisk.  

Zgodnie z wynikami ankiety przeprowadzonej na 18 000 respondentów i opublikowanych w roku 2022 w portalu Statista.com największe trudności z zatrudnieniem pracowników przewidywano dla stanowisk full-stack developera (35,62%) oraz back-end developera (34,59%): 

 

Pod koniec roku 2022 trend ten odwrócił się, gdyż wielkie firmy informatyczne, również borykające się ze skutkami globalnego kryzysu, zaczęły redukować zatrudnienie. 

Warto jednak pamiętać o tym, jakie problemy z dostępem do wykwalifikowanych kadr może spowodować konkurencja ze strony gigantów BigTech, gdyż jest praktycznie pewne, że gdy tylko skala obecnych problemów zmniejszy się, powrócą oni do dawnych praktyk pozyskiwania z rynku najzdolniejszych specjalistów. 

Wtedy dla firm zlokalizowanych w regionach, gdzie muszą konkurować z takimi gigantami jak Apple lub Alphabet, najlepszym rozwiązaniem może okazać się outsourcing wysoko wykwalifikowanych pracowników z krajów takich jak Polska, gdzie jest ich więcej, a zatrudniający ich software house jest w stanie obsadzić praktycznie każde stanowisko w zespole projektowym. 

3. Wysokie koszty pracy specjalistów zatrudnionych w firmie

W roku 2022 firma Accelerance opublikowała swój roczny raport „Global Software Outsourcing Trends and Rates Guide”, zgodnie z którym uśredniony koszt zatrudnienia specjalisty to 83-112$ za godzinę, w porównaniu do 40-90$ za godzinę w przypadku outsourcingu. 

Podobnie jak miało to miejsce w przypadku potencjału rynku pracy, również pod względem kosztów wynajęcia specjalistów w branży IT, Polska jest wymieniana jako najlepsze źródło ekspertów. Dla przykładu średni koszt zatrudnienia developera z Polski jest dwa razy niższy niż w Stanach Zjednoczonych.  

Koszty mają dla wielu firm zasadnicze znaczenie. Jasno wskazują na to wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród klientów firmy Deloitte, w trakcie których blisko 70% respondentów odpowiedziało, że kluczowym czynnikiem w podjęciu decyzji o outsourcingu jest koszt zatrudnienia pracowników.  

Warto jednocześnie pamiętać, że poza kosztami związanymi z utrzymaniem stanowiska pracy obejmującymi między innymi wynagrodzenie, benefity, podatki, koszty operacyjne oraz sprzęt, pracodawca ponosi jeszcze dodatkowe wydatki związane z rekrutacją specjalisty. 

• Średni czas poszukiwania pracownika z wysokimi kompetencjami w branży IT wynosi 66 dni, w porównaniu do średnio 43 dni w innych branżach. Szacunkowe utracone przychody za każdy dzień bez pracownika wynoszą 680$ (źródło: iCIMS).
• Przyjmując szacunkowo, że przejrzenie aplikacji, komunikacja z kandydatami oraz spotkania zajmą managerowi HR średnio 40 godzin, znalezienie i zatrudnienie pracownika IT w Stanach Zjednoczonych może kosztować 1300$ (źródło: Indeed, przy wynagrodzeniu wynagrodzenie managera HR na poziomie 32,5$ za godzinę).
• Blisko 6 890$ wynosi strata wynikająca z niskiej wydajności w pierwszym miesiącu pracy, która wg badań przeprowadzonych przez Investopedię, wynosi jedynie 25%.
• Średni koszt szkolenia nowego pracownika wynosi 1 111$ (na przykładzie Stanów Zjednoczonych) zaś koszt onboardingu to kolejne 400$ (źródło: Indeed).

W sytuacji, gdy koszty rekrutacji oraz czas, jaki trzeba na nią przeznaczyć są tak duże, rozwiązania sugerowane przez Pietera Danhieux dla wielu firm mogą okazać się niewystarczające.  

Wynika to z faktu, że zatrudniając nowego pracownika in-house, firma musi ponieść wydatki związane z jego rekrutacją, zatrudnieniem, przeszkoleniem, wyposażeniem oraz wdrożeniem w odpowiednią kulturę organizacyjną. W przypadku outsourcingu natomiast, nakłady te zostały już poniesione przez software house taki jak SOFTIQ. 

W tym kontekście nawiązanie współpracy z software housem i pozyskanie doświadczonych specjalistów za jego pośrednictwem oznacza oszczędność czasu, ograniczenie ryzyka, minimalizację kosztów, a także możliwość szybszego rozpoczęcia prac nad projektem, niż miałoby to miejsce w przypadku klasycznego modelu zatrudnienia pracowników. 

4. Ograniczone doświadczenie oraz zakres kompetencji pracowników IT zatrudnionych wewnętrznie

Decydując się na bezpośrednie zatrudnienie 2 programistów, zyskujesz pracowników, których kompetencje i umiejętności są ograniczone. Jest to normalne, gdyż najczęściej specjalizują się oni w kilku technologiach. Nikt nie jest w stanie opanować w dobrym stopniu kilkunastu języków programowania, dlatego zatrudniając jedynie 2 programistów in-house, trzeba zdecydować się na kilka wybranych technologii, co wpłynie na ostateczny wygląd Twojego projektu.  

Dla przykładu, TIOBE Programming Community Index Definition wymienia blisko 30 języków programowania jako aktualnie najważniejsze, zaś raporty StackOverflow za lata 2020-2023 dostarczają informacji, które z nich cieszą się największym zainteresowaniem: 

W przypadku gdy firma zdecyduje się na outsourcing i pozyskanie od software house 2 programistów, oprócz samych specjalistów i ich kompetencji, uzyskuje również pośredni dostęp do umiejętności dziesiątek bądź setek innych ekspertów. Mogą oni wesprzeć projekt swoją wiedzą, w przypadku, gdy potrzebne będzie zastosowanie innych rozwiązań i technologii, niż te pod kątem których dobrany był podstawowy zespół przekazany w ramach outsourcingu.  

W SOFTIQ wiemy, jak duże znaczenie ma to dla firm, które nie są w stanie przewidzieć na początku projektu, jakie konkretnie rozwiązania będą dla nich najlepsze. Mając dostęp do ekspertów pracujących w różnych technologiach, software house jest w stanie doradzić, które będą najlepsze dla Twojej firmy.  

Jedną z propozycji Pietera Danhieux jest poszukiwanie i zatrudnianie developerów, którzy mają silną motywację do zdobywania wiedzy i podnoszenia swoich kompetencji. Firma, która ich pozyska, powinna zapewnić im warunki do dalszego rozwoju, dając możliwość odbycia szkoleń, które przyniosą korzyści w kolejnych latach.  

Mimo, iż dla wielu przedsiębiorstw optymalne, takie podejście wiąże się jednak z koniecznością poświęcenia dużej ilości czasu na naukę – wg szacunków firmy Ligthouse Labs, ucząc się w wolnym czasie nowego języka programowania, można opanować go na średnim poziomie po 3-6 miesiącach.  

To z kolei oznacza dla firmy opóźnienie w starcie projektu, który wymaga nowych kompetencji. Dodatkowo poziom nowo nabytych umiejętności nie będzie tak wysoki, jak na przykład u specjalisty zatrudnionego w software house, który od wielu lat specjalizuje się w konkretnej technologii i może być pozyskany praktycznie natychmiast w ramach usług outsourcingu.  

Dzięki nawiązaniu współpracy z software housem i pozyskaniu specjalistów w formie outsourcingu będziesz mieć pewność, że do Twojego zespołu dołączą szybko programiści z dokładnie takimi kompetencjami, jakie są potrzebne aktualnie w projekcie, co pozwoli realizować prace zgodnie z założonym harmonogramem i uniknąć dodatkowych kosztów.

5. Trudności w zarządzaniu projektami oraz ograniczaniu presji, z którą muszą radzić sobie zespoły projektowe

Każdy projekt ma określony harmonogram, a terminy przekazania efektów poszczególnych etapów prac oraz kompletnego produktu są istotne dla firmy. Z tego powodu developerzy muszą radzić sobie z presją czasu, starając się zdążyć przed kolejnym deadlinem.  

W przypadku developerów zatrudnionych in-house jest to trudne, jeśli nie wspiera ich doświadczony Project Manager. W efekcie zdarza się, że programiści idą na skróty, a efekty ich pracy nie są najwyższej jakości.  

Warto wziąć pod uwagę fakt, iż pewien poziom presji jest pożądany, ale gdy napięcie jest zbyt duże, skutki są zdecydowanie negatywne: 

W wielu przypadkach menagerowie zespołów IT zatrudnionych in-house nie mają dużego doświadczenia w zarządzaniu projektami tak specyficznymi, jak na przykład tworzenie dedykowanych aplikacji lub rozbudowanych portali korporacyjnych.  

Według Pietera Danhieux, sprzeczne priorytety i konflikty w zespole przekładają się na zwiększoną rotację pracowników, bądź ignorowanie przez developerów otrzymanych wytycznych, którzy uważają, że sami wiedzą co jest najlepsze dla projektu.  

Jednym z rozwiązań może być oczywiście proponowana przez autora zmiana mentalności i kultury organizacyjnej w firmach zatrudniających developerów. Jednak, kiedy potrzebne są szybsze efekty, dla wielu przedsiębiorstw bardziej optymalnym rozwiązaniem może być outsourcing specjalistów. 

Dedykowany Project Manager, który ma doświadczenie w zarządzaniu wieloma projektami realizowanymi przez software house, będzie w stanie odpowiednio dzielić pracę, tak aby presja była na optymalnym poziomie, mobilizując developerów do pracy, a nie zniechęcając ich całkowicie.  

W aspekcie zarządzania projektami i redukcji poziomu presji szczególnie dobrze sprawdzają się metodyki zwinne, z których korzystają takie software house jak SOFTIQ.  

Metodyki zwinne (Agile) sprawdzają się tak dobrze, ponieważ: 

• małe iteracje przekładają się na mniejszą presję czasu, dzięki zrównoważonemu tempu pracy,
• testy idą w parze z developmentem, dzięki czemu proces Quality Assurance jest realizowany przez cały czas trwania projektu i nie pojawia się presja czasu na etapie końcowych testów, jak może się to zdarzyć w przypadku metody waterfall.

W opinii Pietera Danhieux firmy “muszą zatrudniać utalentowanych programistów, a następnie zapewnić im zasoby, narzędzia i kulturę potrzebne do odniesienia sukcesu”. 

Naszym zdaniem jest to jedno z rozwiązań, korzystne w niektórych przypadkach, ale nie zawsze najbardziej optymalne, szczególnie ze względu na czas. Dlatego też nie powinno się naszym zdaniem pomijać możliwości wykorzystania outsourcingu specjalistów IT i współpracy z software housem takim jak SOFTIQ.  

Jeśli jesteś zainteresowany outsourcingiem, zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą outsourcingu specjalistów i zespołów IT, bądź do kontaktu z jednym z naszych konsultantów.  

Zapraszamy do lektury naszych artykułów
oraz pobrania przydatnych materiałów!

This post is also available in: English (Angielski)